Myśląc o drodze, po której jeżdżą rowery pierwsze określenie jakie przychodzi na myśl to po prostu droga rowerowa. Najpopularniejszym, potocznym określeniem jest jednak „ścieżka rowerowa”, której definicji jednak nie znajdziemy w aktualnych przepisach. Pojęcie to było stosowane w nieaktualnym już Rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Obowiązujące obecnie rozporządzenie z 2022 roku ujednoliciło pojęcia w tym zakresie z ustawą prawo o ruchu drogowym. Przyjrzyjmy się zatem rodzajom dróg, obszarów, miejsc, które wydzielone są dla rowerów. W tym celu niezbędne będzie sięgnięcie do Ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r.
Droga dla rowerów
Poprawnym określeniem chyba najczęściej występującej drogi wydzielonej dla rowerów jest droga dla rowerów (pot. droga rowerowa). Jej pełna definicja z ww ustawy brzmi:
Droga dla rowerów – droga lub część drogi niebędącą jezdnią, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, przeznaczoną do ruchu rowerów, hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego oraz osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch i ruchu pieszych, w przypadkach przewidzianych w ustawie. – Art. 2, ust. 5 ustawy prawo o ruchu drogowym.
Warto pamiętać, że pomimo nazwy drogi „dla rowerów” mogą się po niej poruszać osoby jeżdżące na hulajnogach (w tym elektrycznych), na wózkach inwalidzkich, innych urządzeniach do transportu osobistego napędzanych siłą mięśni. Co ważne, na drodze dla rowerów możemy spotkać (legalnie idącego!) pieszego. Taki oto pieszy może korzystać z drogi dla rowerów w przypadku, kiedy nie ma dostępu do drogi dla pieszych, drogi dla pieszych i rowerów lub pobocza. Jest on jednak wtedy „gościem” i zobowiązany jest do ustępowania pierwszeństwa wszystkim, którzy poruszają się na rowerach i innych ww. urządzeniach. Osoby poruszające się drogą dla rowerów urządzeniami wspomagającymi ruch, zobowiązani są stosować ruch prawostronny.
Droga dla pieszych i rowerów
Jest to bardzo często występujący rodzaj drogi rowerowej, który spotykany jest zwłaszcza tam, gdzie nie przewidziano osobnej, wydzielonej drogi dla rowerów. Piesi i rowerzyści korzystają ze wspólnej drogi.
Droga dla pieszych i rowerów – droga lub część drogi, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi, przeznaczona do ruchu pieszych, osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, rowerów, hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego. – Art. 2, ust. 4b ustawy prawo o ruchu drogowym.
To co istotne, droga ta rządzi się innymi prawami niż droga dla rowerów. Z uwagi na fakt, że korzystają z niej także piesi, kierujący rowerami i innymi urządzeniami zobowiązani są do ustąpienia pierwszeństwa pieszym.
Pas ruchu dla rowerów
Z pasem ruchu dla rowerów mamy do czynienia w sytuacji, kiedy fragment jezdni ma widoczny, wydzielony fragment, najczęściej przy jej krawędzi, po którym mogą poruszać się rowery.
Pas ruchu dla rowerów – część jezdni przeznaczona do ruchu rowerów w jednym kierunku, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi. – Art. 2, ust. 5a ustawy prawo o ruchu drogowym.
To co ważne to pasy ruchu są jednokierunkowe! Niedopuszczalne jest kierowanie się w kierunku przeciwnym niż dozwolony. Definicja jasno wskazuje na fakt, że pas ruchu jest przeznaczony wyłącznie dla rowerów.
Śluza dla rowerów
Obszar wyznaczony dla rowerów, nieco rzadziej spotykany. Pojawia się najczęściej w miastach przy ruchliwych skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną.
Śluza dla rowerów – część jezdni na wlocie skrzyżowania na całej szerokości jezdni lub wybranego pasa ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerów w celu zmiany kierunku jazdy lub ustąpienia pierwszeństwa, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi. – Art. 2, ust. 5b ustawy prawo o ruchu drogowym.
Śluza dla rowerów ma za zadnie ułatwić rowerzystom zmianę kierunku ruchu na skrzyżowaniu, co podnosi ich bezpieczeństwo i komfort jazdy przy dużym natężeniu ruchu.
Przejazd dla rowerów
Przejazdy dla rowerów są analogicznymi miejscami do znanych wszystkim przejść dla pieszych zwanych potocznie „pasami”, tylko przeznaczonych dla rowerów i pozostałych urządzeń wcześniej wymienianych.
Przejazd dla rowerów – powierzchnia jezdni lub torowiska przeznaczona do przekraczania tych części drogi przez osoby kierujące rowerami, hulajnogami elektrycznymi i urządzeniami transportu osobistego oraz osoby poruszające się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi. – Art. 2, ust. 12 ustawy prawo o ruchu drogowym.
W tym miejscu zwrócę uwagę na duży błąd popełniany przez część osób jadących rowerem. Przejazd dla rowerów jest przejazdem, nie przejściem. Korzystając z przejazdów nie schodzimy z rowerów, nie przeprowadzamy ich. Do tego służą przejścia dla pieszych, po których rower powinien być prowadzony. Osoba prowadząca rower uznana jest przez ustawodawcę za pieszego. Jeśli prowadzisz rower przez przejazd rowerowy, stajesz się pieszym, który na przejeździe dla rowerów nie powinien się znajdować.
